De historie van het WPT Baseball
De ontstaansgeschiedenis van het World Port Tournament begint in 1984, als een comité van honkballiefhebbers wordt samengesteld. Naar aanleiding van het bezoek van de Burgemeesters van Havana en Rotterdam (Bram Peper) aan de Haarlemse Honkbalweek, ontstaat het idee om een soortgelijk toernooi in Rotterdam op te zetten. Dit kan dan tevens dienen als ‘generale repetitie’ voor het WK Honkbal dat in 1986 in Nederland plaats zal vinden.
Bram Peper vertelde hier later over:”Bij een bezoek met mijn collega Dr. Oscar Ferdinand Mell aan de Haarlemse Honkbalweek zei hij (één van de tien machtigste mannen van Cuba en een persoonlijke vriend van Fidel Castro): als jij ook zo’n toernooi organiseert, stuur ik een ploeg uit Havana.”
Het oorspronkelijke idee was om een toernooi op te zetten waarin teams uit een aantal belangrijke havensteden over de hele wereld tegen elkaar uit zouden komen. Hiermee zouden de zakelijke belangen van Rotterdam en haar haven immers het beste gediend kunnen worden.
Uiteindelijk resulteerde het initiatief in het eerste World Port Tournament, dat in 1985 georganiseerd werd, met Havana, Kobe uit Japan, Dallas-USA, Nederland en Alpha uit Curaçao als deelnemers. Het eerste bestuur bestond uit: Gerard Vaandrager (Voorzitter), Piet Eenhoorn, Andries Verhoeven, Frans van Aalen, Hamilton Richardson, Gerard Rooijakkers, Hans van der Sluis, Leen Staub en Ria van de Heuvel.
Het toernooi bleek direct een succes. Maar liefst 30.000 bezoekers, waarvan een groot deel nog nooit eerder een honkbalwedstrijd had bezocht. De doelstellingen om een zakelijke interessant en voor het grote publiek aantrekkelijk evenement op te zetten bleken dan ook ruimschoots gehaald.
Na een eveneens succesvol WK Honkbal in 1986, was het dan ook niet meer dan logisch dat het toernooi een vervolg zou krijgen in 1987. Met opnieuw Havana als winnaar en een succes op alle fronten, leek er een nieuwe traditie op de Rotterdamse sportkalender te ontstaan. Ook het familiekarakter van het toernooi kreeg tijdens deze editie een extra lading. Voor het eerst werd een mascotte ingezet ter promotie van het evenement, de Miami Maniac reed mee tijdens het Antilliaanse Carnaval.
In 1989 waren er voor het eerst twee Amerikaanse teams. Het waren de amateurkampioenen van 1987 (de Baltimore Johnny’s) en 1988 (Dallas). Het was in die dagen opvallend dat het Nederlands team zeer succesvol was in het toernooi. Na een marathonwedstrijd waarin de Cubanen werden verslagen, versloegen zij echter in de finale ook de andere favoriet, Baltimore.
Veel minder succesvol was het volgende toernooi voor Nederland. De titelverdediger kwam op een laatste plaats uit, na verlies van een beslissingswedstrijd tegen Canada. Voor het toernooi zelf had dit weinig gevolgen. Het publiek bleef toestromen en onverminderd enthousiast over het gebodene.
In 1993 kwam er een zeer bijzonder team aan de start, de MLB All Stars, met een groot aantal goede spelers uit de grootste Honkbalcompetitie ter wereld. Opvallend was de aanwezigheid van Bert Blijleven, de Nederlander die uitkwam voor de Minnesota Twins. Niet verwonderlijk dat dit team met de winst in het toernooi aan de haal ging.
In de editie van 1995 bleek de komst van een sterk MLB team niet haalbaar. Wel kwamen de Cubanen met een sterkere ploeg, waardoor zij de verwachte winnaar van het toernooi werden. Nederland bleek de weg naar boven ingeslagen te hebben en wist een knappe finaleplaats te halen.
1997 was een belangrijk jaar voor het WPT. De Cubaanse afvaardiging liet zien dat het toernooi inmiddels internationaal serieus meetelde. In plaats van een team van de stad Havana werd de nationale A-selectie afgevaardigd, die vervolgens met speels gemak alle tegenstanders van het veld sloeg. Het grotendeels verregende toernooi kende door de weersomstandigheden weliswaar minder toeschouwers dan gebruikelijk, toch werd besloten dat de accommodatie aan vernieuwing toe was. Met steun van de Stichting Rotterdam Baseball werden de plannen voor een heel nieuw honkbalstadion in gang gezet.
De opening van het World Port Tournament van 1999 stond in het teken van de opening van het nieuwe stadion. De eerste bal werd in een lint gegooid vanaf het stadhuis van Rotterdam naar het stadion, waar initiatiefnemer Bram Peper uiteindelijk de eerste bal gooide. Het nieuwe stadion bleek een grote motivatie voor het Nederlands team. In de finale wist het Cuba te verslaan door een 3-2 overwinning in een beslissingswedstrijd over zeven innings.
In de daaropvolgende jaren 2001 en 2003 bleven de finalisten gelijk, maar wist Nederland telkens de titel niet te kunnen grijpen. In het deelnemersveld was een duidelijke verandering merkbaar. Inmiddels waren er, op de Amerikaanse deelnemer na, uitsluitend nog landenteams te bewonderen, die bovendien van een steeds hoger niveau werden. Het grote publiek kreeg steeds beter honkbal voorgeschoteld en het Nederlandse honkbal bleek mede onder impuls van het World Port Tournament steeds sterker te worden.
Na een afwezigheid van vier jaar, door de organisatie van het WK Honkbal in 2005, keerde het World Port Tournament in 2007 succesvol terug. De 11e editie van het toernooi kende het sterkste deelnemersveld ooit. Voor het eerst in de historie speelde het USA Baseball National Team in Rotterdam, waardoor met Japan, Chinese Taipei, Nederland en Cuba de absolute wereldtop op het WPT te bewonderen was.
In 2009 werd het World Port Tournament verspeeld door 4 teams, te weten Cuba, Japan, Chinese Taipei en Nederland. Team USA liet het op het laatste moment afweten. Hierdoor werd het programma omgezet in wedstrijden waarbij ieder team elkaar tweemaal ontmoette. Twee van de beste werpers uit de zojuist beëindigde competitie moesten eraan te pas komen om de honkballers van Cuba de hoofdprijs te bezorgen in het twaalfde World Port Tournament.